Dresden, Sächsische Landesbibliothek, Ms A 311 , f. 45v (detail): randen door de Dresdener Navolger van Willem Vrelant

Dresdener Navolger van Willem Vrelant

Direct link to:

Dresden, Sächsische Landesbibliothek, Ms A 311 Dresden Hours

Dresden follower of Willem Vrelant

Vlaams boekverluchter, werkzaam in Brugge rond 1450-1475. Hij ontleent zijn reeds door Winkler 1925 gegeven naam aan een in Dresden bewaard gebleven handschrift (Sächsische Landesbibliothek, ms. A 178, zulks gecombineerd met de omstandigheid dat de door hem vervaardigde miniaturen en randen teruggrijpen op door de verluchter Willem Vrelant enige decennia eerder in Brugge ontwikkelde modellen.

Dit handschrift werd ten gevolge van bluswerkzaamheden na het bombardement van Dresden in 1945 helaas zwaar beschadigd; voor afb. van voor 1945 zie echter Brinkmann 1997, p. 49.

Deze meester is volgens Brinkmann 1997 onder meer ook verantwoordelijk voor de randen in het beroemde Gebedenboek van Dresden, waarvan de miniaturen zijn vervaardigd door de Meester van het Dresdense Gebedenboek.

Hoewel Winkler zulks niet onderkende, vormt dit gegeven voor Brinkmann 1997, p. 53 reden om de volgens hem ietwat ongelukkige naam toch maar te handhaven.

De meester beperkt zich in de randen van het Gebedenboek van Dresden overigens niet tot louter ornamentele decoratie alleen, ook figuratief komen we hem tegen in de figuurtjes die door hem worden afgebeeld in de randen.

Dezelfde zware lijnvoering vinden we ook terug in de volbladminiaturen in handschriften in Dresden A 178, Den Haag 76 E 21 (door Bousmanne 1997, p. 58 evenwel toegeschreven aan de Meester van de Vraie cronicque descoce) en Glasgow Euing 3.

Winkler 1925 (p. 74, 170-2, 195) groepeerde rond Dresden A 178 nog enige handschriften, waaronder Brussel, Koninklijke Bibliotheek, Ms 9469-9470 en 11104-11105, Geneve fr. 64, Arsenal 5196 en Den Haag, Koninklijke Bibliotheek 76 E 21.

Alleen dit laatste handschrift schaart Brinkmann zoals gezegd onder de werken van de Dresdener Navolger; van de overige handschriften behoren Brussel, Koninklijke Bibliotheek ms 9469-9470, alsmede Geneve fr 64 tot het werk van de reeds genoemde Meester van de Vraie cronicque descoce.

Niet alleen de al genoemde zware lijnvoering is een kenmerk van het werk van de Dresdener Navolger van Willem Vrelant; typerend zijn ook de vaak reusachtige handen en hoofden, die geplaatst zijn op dikke nekken, veelal worstvormige lichamen en soms veel te korte armen en benen.

Catalogus

Den Haag, Koninklijke Bibliotheek

Ms 76 E 21 Vergilius, Opera, Brugge, ca 1450-1475

literatuur:

  • Den Haag 1980, nr. 47
  • Brandhorst & Broekhuijsen-Kruijer 1985, nr. 396
  • Bousmanne 1997, p. 58 als Meester van de Vraie cronicque descoce
  • Brinkmann 1997, p. 50
  • Van der Vlist 2011, p. 14, 108-110, 142, afb. op p. 109

Dresden, Sächsische Landesbibliothek

Ms A 178 getijdenboek, Brugge, ca 1460-1470, Dresdener Navolger van Willem Vrelant; omgeving Willem Vrelant

literatuur:

  • Bruck 1906, nr. 137
  • Winkler 1925, p. 74, 17
  • Brinkmann 1997, p. 49, 53

Ms A 311 Gebedenboek van Dresden, Brugge ca 1470-1475, 28 volbladminiaturen aanwezig, alle geschilderd door de Meester van het Dresdense Gebedenboek; alle randen door de Dresdener Navolger van Willem Vrelant; 2 volbladminiaturen afkomstig uit dit handschrift thans in het Louvre, Parijs

literatuur:

  • Brinkmann 1997, p. 9-13, 35-41, 385-6

Gent, Universiteitsbibliotheek

Ms 2 astrologische teksten, verluchting door Brinkmann 1997 gepreciseerd als zijnde van de hand van de Dresdener Navolger van Willem Vrelant; tot dan aangemerkt als werk van de Meesters van Raphael de Mercatellis; zie ook aldaar

literatuur:

  • Brinkmann 1997, p. 52

Ms 5 astrologische teksten, verluchting door Brinkmann 1997 gepreciseerd als zijnde van de hand van de Dresdener Navolger van Willem Vrelant; tot dan aangemerkt als werk van de Meesters van Raphael de Mercatellis; zie ook aldaar

literatuur:

  • Brinkmann 1997, p. 52

Glasgow, University Library

Ms Euing 3, Brugge, ca 1450-1475

literatuur:

  • Brinkmann 1997, p. 52

Heidelberg, Universitätsbibliothek

Ms Trübner 132-135, Brugge ca 1450-1475

literatuur:

  • Brinkmann 1997, p. 47-49

Keulen, Renate König Collectie

Ms nr 22 Getijdenboek van Major Abbey, Brugge ca 1470-1475 verluchting door de Meester van het Dresdense Gebedenboek: de 6 miniaturen; de Dresdener Navolger van Willem Vrelant: de randen

literatuur:

  • Sotheby’s 10 juli 1967, nr. 83
  • Sotheby’s 19 juni 1989, lot 3027
  • König 1990, nr. 31
  • König 1991 (2), nr. D
  • Brinkmann 1997, p. 394 nr. 47
  • Keulen 2001, nr. 22

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms fr 2646 Froissart, Chroniques, band IV verluchting door Philippe de Mazerolles/Meester van Antoon van Bourgondië, de Meester van Margareta van York, de Meester van het Dresdense Gebedenboek en Dresdener navolger van Willem Vrelant: randen

literatuur:

  • Brussel 1959, nr. 109
  • Brugge 1992, catalogus nr. 120d
  • Brinkmann 1997, p. 393
  • Los Angeles-London 2003, nr. 71, p. 268
  • Schandel & Hans-Collas 2009, nr. 71d
  • Wijsman 2010, p. 331
  • Parijs-Brussel 2011-2012, nr. 80

Literatuur

  1. Bruck 1906, nr. 137
  2. Winkler 1925 (1978), p. 71, 74, 170-172, 195
  3. Brussel 1959, nr. 109
  4. Sotheby’s 10 juli 1967, nr. 83
  5. Den Haag 1980, nr. 47
  6. Brandhorst & Broekhuijsen-Kruijer 1985, nr. 396
  7. Sotheby’s 19 juni 1989, lot 3027
  8. König 1990, nr. 31
  9. König 1991 (2), nr. D
  10. Brugge 1992, catalogus nr. 120d
  11. Brinkmann 1997, p. 9-13, 35-41, 47-53, 385-6, 393
  12. Keulen 2001, nr. 22
  13. Los Angeles-London 2003, nr. 71, p. 268
  14. Schandel & Hans-Collas 2009, nr. 71d
  15. Wijsman 2010, p. 331
  16. Van der Vlist 2011, p. 14, 108-110, 142, afb. op p. 109
  17. Parijs-Brussel 2011-2012, nr. 80