Genève, Bibliothèque Publique et Universitair, ms. fr 80, f 1r (detail

Meester van de Geneefse Latini

Frans boekverluchter, werkzaam tussen de late jaren 1450 en vroege jaren 1480. Ontleent zijn naam door Plummer 1982, p. 66 gegeven naam aan een door hem verlucht exemplaar van Brunetto Latini’s “Le Trésor” dat thans bewaard wordt in Genève.

Door Franse geleerden ook wel genoemd Meester van de Echevinage de Rouen, gelet op het grote aantal handschriften dat in opdracht van deze belangrijke persoonlijkheid in Rouen werd vervaardigd, of Meester van Bouquechardière, zulks naar een 12-tal door het atelier van deze meester verluchte copieën van de “Bouquechardière”, bevattende beschrijvingen van de geschiedenis van Rouen en omgeving (zie o.a. Parijs, Bibliothèque Nationale, ms. fr. 329, 2685, 6183, 20124; Wenen, Osterreichische Nationalbibliothek, cod 2543; Chantilly, Musée Condé, ms. 312 en Waddesdon Manor, ms. 11).

Genève, Bibliothèque Publique et Universitair, ms. fr 80, f 16r (detail)

De hierboven genoemde handschriften werden overigens in de oudere literatuur (Durrieu) ook in verband gebracht met de Ten Eyken Stijl, zo genoemd naar Jacob Ten Eyken, een kalligraaf van Vlaamse afkomst. Aangezien echter deze Jacob ten Eyken alleen de schrijver was, en niet de verluchter van de tot deze groep te rekenen handschriften, terwijl voorts het sleutelhandschrift van deze groep (Chantilly, Musee Conde, ms. 401 niet werd verlucht door een tot deze groep behorende meester, is deze naamgeving in ongebruik geraakt.

Resteert nog een aantal werken dat naast de Meester van de Geneefse Latini, ook in verband wordt gebracht met de Meester van Marguerite d’Orléans.

Het palet van onze meester wordt gekenmerkt door intense groen-, paars- en blauwkleuren en is vrolijk met levendige figuren. De meester stond aan het hoofd van een zeer goed georganiseerde werkplaats die gedurende een periode van 25 jaar werk van een constant hoog niveau afleverde. Ook na de dood van de meester bleef de werkplaats produceren. Bijzonder is een door hem in semi-grisaille verlucht handschrift (Sotheby’s juni 1998).

Genève, Bibliothèque Publique et Universitair, ms. fr 80, f 47r (detail)

Catalogus

Baltimore, Walters Art Gallery

Ms W 224 getijdenboek, Rouen, ca 1480

literatuur:

Wieck 1988 (2001), nr. 58
Randall 1992, nr. 165

Ms W 233 getijdenboek, Rouen, ca 1480

literatuur:

Wieck 1988 (2001), nr. 59
Randall 1992, nr. 16

Ms W 241 getijdenboek, Rouen, ca 1480, verluchting door de werkplaats van de Meester van de Geneefse Latini

literatuur:

Wieck 1988 (2001), nr. 61
Randall 1992, nr. 163

Ms W 284 getijdenboek, Rouen, ca 1480

literatuur:

Wieck 1988 (2001), nr. 60
Randall 1992, nr. 162

Besançon, Bibliothèque municipale

Ms 69 breviarium van Charles de Neufchatel, Rouen, 3e kwart 15e eeuw

literatuur:

Avril & Reynaud 1993, p. 172

Cambridge (Mass), Harvard University, Houghton Library

Ms Typ 92 Alain Chartier, Le quadrilogue invectif, Dialogus super deploratione, gallicae calamitatis, Traite de l’esperance, Rouen, ca 1464 Meester van de Geneefse Latini

literatuur:

Cambridge 1983, nr. 11

Chantilly, Musée Condé

Ms 312 Jean de Courcy, La Bouquechardière, Rouen, ca 1470

literatuur:

Sotheby’s catalogus 19 juni 2001 (Ritman, 2), in lot 23

Den Haag, Koninklijke Bibliotheek

Ms 66 B 13 Valerius Maximus, Des faits et des paroles mémorables (vert. door Simon de Hesdin en Nicholas de Gonesse), Loire-streek, ca 1470 verluchting door de Meester van de Cité de Dieu van Maçon, de Meester van het Psalter van Jean le Meingre III, de Meester van de Echevinage de Rouen=Meester van de Geneefse Latini (aldus Den Haag 1992, nr. 59) of de Meester van de Geneefse Boccaccio: f. 2 (aldus New York 2005-2006, p. 103)

Voor literatuur zie onder Meester van de Cité de Dieu van Maçon

Dublin, Chester Beatty Library

Ms W 89 getijdenboek, Rouen, eind 15e eeuw, verluchting door Jean Bourdichon: f. 24v, 65; Meester van Jean Charpentier: f. 35, 40, 45, 47v, 49v, 51, 53, 54v, 116v; Meester van de Geneefse Latini: f. 13, 16v, 74, 90v, 91v, 96v, 100, 101v; volgeling van Jean Fouquet: f. 30v, 57, 59, 61, 89, 93; anoniem artiest uit Tours: kalender f. 1v-12v

literatuur:

Art de l’enluminure dec. 2006-febr. 2007

Genève, Bibliothèque Publique et Universitair

Ms fr 80 Les faits des Romains en andere teksten, Rouen, ca 1460

literatuur:

Senebier 1779, p. 348-350
Ritter & Lafond 1913, p. 23
Genève 1976, nr. 50
Plummer 1982, p. 66

Ms fr 160 Brunetto Latini, Le Trésor, Rouen, ca 1460

Genève, Bibliothèque Publique et Universitair, ms. fr 160, f 82r (detail)

literatuur:

Senebier 1779, p. 398-402
Ritter & Lafond 1913, p. 23, pl. LXVI-LXVII
Genève 1976, nr. 49
Plummer 1982, p. 66

Hamburg, Dr. Jörn Günther Antiquariat

Catalogus 8-2006, nr. 23 Martin le Franc, L’Estrif de Fortune et de Vertu, Rouen, ca 1465-1475

literatuur:

Jörn Günther 2006, nr. 23

Lissabon, Biblioteca Nacional

Ms II 42 getijdenboek, Rouen, ca 1475

literatuur:

Verlagsprogramm Biblioteca Rara, Münster, 2009/2010

Londen, British Library

Ms Harley 4376, Jean de Courcy, Chronique de la Bouquechardière, Rouen, ca 1450-1475

literatuur:

Herbert 1923 (1), nr. 114
De Chancel 1987, p. 228-29, 269-70, 285, 289
Rabel 1989, p. 59 n. 17 en 24

Londen, British Library,
Ms Harley 4376, f 90r Parijs en Helena, f. 356v: Jeruzalem

Londen, Christie’s

Catalogus 12 juni 2013, lot 29 getijdenboek, Rouen, ca 1465

literatuur:

Christie’s, Catalogus 12 juni 2013, lot 29

Londen, Sotheby’s

Catalogus 19 juni 1990 (Eric Korner) lot 33 los blad met aankondiging aan de herders uit getijdenboek, Rouen, ca 1460-1470

literatuur:

Sotheby’s 1990, lot 33

Catalogus 20 juni 1995, lot 113 getijdenboek, Rouen, ca 1475-1485 latere stijl van de Meester van de Geneefse Latini

literatuur:

Sotheby’s catalogus 20 juni 1995, lot 113

Catalogus 16 juni 1997 (Beck) Lot 26 het Landau-getijdenboek, Rouen, ca 1460-75

literatuur:

Sotheby’s catalogus 12 juli 1948, lot 62
Kraus 1964 (Catalogus 108), nr. 38
Kraus 1967 (Catalogus 117), nr. 12
Plummer 1982, p. 66 daar geciteerd als: New York, Kraus, cat. 117, nr. 12
Plotzek 1987, nr. 35
Sotheby’s catalogus 16 juni 1997 (Beck), lot 26

Catalogus 21 april 1998 Lot 37 Getijdenboek van Saint-Lo

literatuur:

Sotheby’s catalogus 21 april 1998, lot 37

Catalogus 23 juni 1998 Lot 69 getijdenboek, ca 1465-75

literatuur:

Sotheby’s catalogus 23 juni 1998, lot 69

Catalogus 19 juni 2001 (Ritman, 2) Lot 23 getijdenboek, Rouen, 3e kwart 15e eeuw

literatuur:

Plummer 1982, nr. 46
Sotheby’s catalogus 19 juni 2001 (Ritman, 2), lot 23

Catalogus 4 december 2007, lot 60 Getijdenboek van Jean de Hangest en Marie d’Amboise, Angers en Rouen, ca 1455-1465 verluchting door Meester van Jeanne de Laval: f. 13r, 25r, 28r; Werkplaats van de meester van de Geneefse Latini: overige

literatuur:

Sotheby’s 4 december 2007, lot 60

Catalogus 8 december 2015, lot 65 getijdenboek, Rouen, ca 1480-90 f.13r the Four Evangelists, in a single four-part miniature typical of Rouen; f. 25r Annunciation; f. 34v Visitation; f. 49r, Crucifixion; f. 50v Pentecost; f. 52r Nativity; f. 57v Annunciation to the Shepherds; f. 61v Adoration of the Magi; f. 65r Presentation in the Temple; f. 68v Flight into Egypt; f. 72r Coronation of the Virgin; f. 77r David in Penitence before an altar; f. 93r Burial Service in a graveyard; f. 121r a male and female patron kneeling before the Virgin and Child enthroned

literatuur:

Sotheby’s 8 december 2015, lot 65

New York, Pierpont Morgan Library

Ms m 167 getijdenboek, Rouen, ca 1470

literatuur:

Plummer 1982, p. 66, 67

Ms m 457 Grand coustumier de Normandie, Rouen, ca 1460

literatuur:

Plummer 1982, nr. 87

Ms M 1093 getijdenboek, Rouen, ca 1470

New York, Privéverzameling

Getijdenboek, Rouen, ca 1470, 16 miniaturen, o.a. f. 12 annunciatie, f. 23 visitatie, f. 39 geboorte, f. 45 aankondiging aan de herders, f. 48v aanbidding door de wijzen, f. 51v presentatie in de tempel; f. 87 kruisiging; f. 90v pinksteren

literatuur:

Plummer 1982, nr. 88

Parijs, Bibliothèque de l’Arsenal
Ms 562 getijdenboek, Rouen, ca 1470-1475

literatuur:

Parijs 1955, nr. 243
Avril & Reynaud 1993, nr. 91

Parijs, Bibliothèque Mazarine

Ms 1556 en 1557 Jean de Courcy, Chronique de la Bouquechardiere, Normandië, ca 1470 alleen ondertekeningen, handschrift is incompleet gebleven, verluchter uit omgeving Meester van de Geneefse Latini

literatuur:

Wenen 1978, p. 138

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms fr 329 Jean de Courcy, La Bouquechardière, Rouen, tussen 1457 en 1461

literatuur:

Sotheby’s catalogus 19 juni 2001 Ritman (2), in lot 23

Ms fr 2596 Chroniques de Charles VI et de Charles VII

literatuur:

Avril & Reynaud 1993, p. 172

Ms fr 2623 Chronique de Normandie, ca 1460

literatuur:

Avril & Reynaud 1993, nr. 90

Ms fr 2629 Guillaume de Tyr, Histoire de la conquete de Jérusalem, Rouen, ca 1470

literatuur:

Plummer 1982, p. 66

Ms fr 2685 Jean de Courcy, La Bouquechardière, Rouen, tussen 1457 en 1461

literatuur:

Parijs 1904, nr. 121
Avril & Reynaud 1993, nr. 89
Sotheby’s catalogus 19 juni 2001 (Ritman, 2), in lot 23

Ms fr 6183 Jean de Courcy, La Bouquechardière, Rouen, tussen 1457 en 1461

literatuur:

Sotheby’s catalogus 19 juni 2001 (Ritman, 2), in lot 23

Ms fr 15459 Jean de Courcy, La Bouquechardière, vol. 2 (vol 1 = fr. 6183), Rouen, ca 1470 (verwantschap met Meester van Marguerite d’Orléans (of) Meester van de Geneefse Latini

Ms fr 20124 Jean de Courcy, La Bouquechardière, Rouen, tussen 1457 en 1461

literatuur:

Sotheby’s catalogus 19 juni 2001 (Ritman, 2), in lot 23

Ms fr 20130 Jean de Courcy, Chronique de la Bouquechardiere, Rouen, ca 1470, verwantschap met Meester van de Geneefse Latini

Ms Smith-Lesouëf 70 Pierre Choisnet, Le Livre des trois ages de l’homme, ca 1482-1483

literatuur:

Avril & Reynaud 1993, nr. 92

Parijs, Musée du Louvre, Cabinet des Dessins

Inv 33413 los blad met debat in de senaat uit Valerius Maximus, Faits et dits memorables, Rouen, ca 1450-1485

literatuur:

Parijs 2011, nr. 106

Rotthalmünster, Antiquariat Heribert Tenschert

Leuchtendes Mittelalter V, 1993, nr. 20 getijdenboek, Rouen, ca 1460-1470

literatuur:

König 1993, nr. 20

Rouen, Bibliothèque municipale

Ms 287 missaal

literatuur:

Avril & Reynaud 1993, p. 172

Sint Petersburg, Russische Nationale Bibliotheek

Ms fr. F.v. IV, 13-1,2 Jean de Courcy, Chronique de la Bouquechardiere, ca 1470

literatuur:

Woronowa-Sterligow 1996, p. 164-7

Waddesdon Manor, James A. de Rotschild Collection

Ms 11 Jean de Courcy, La Bouquechardière, Rouen, tussen 1457 en 1461

literatuur:

Sotheby’s catalogus 19 juni 2001, Ritman (2), in lot 23

Wenen, Osterreichische Nationalbibliothek

Cod 2543 Jean de Courcy, La Bouquechardière, Rouen, tussen 1457 en 1461

literatuur:

Pächt & Thoss 1974, p. 57-8
Wenen 1978, nr. 38
Sotheby’s catalogus 19 juni 2001, Ritman (2), in lot 23

Cod 2605 Christine de Pisan, La cite des dames, Normandië, ca 1470 verluchter uit omgeving Meester van de Geneefse Latini

literatuur:

Pächt & Thoss 1974, p. 52-3
Wenen 1978, nr. 39

Genève, Bibliothèque Publique et Universitair, ms. fr 160, f 150r (detail)

Literatuur

Senebier 1779, p. 398-402
Parijs 1904, nr. 121
Ritter & Lafond 1913
Herbert 1923 (1), nr. 114
Sotheby’s catalogus 12 juli 1948, lot 62
Parijs 1955, nr. 243
Kraus 1964 (Catalogus 108), nr. 38
Kraus 1967 (Catalogus 117), nr. 12
Pächt & Thoss 1974, p. 57-8, afb. 100-105; p. 52-53, afb. 80-82
Genève 1976, nrs. 49, 50
Wenen 1978, nrs. 38, 39, p. 137-140
Plummer 1982, nrs. 87, 88, p. 66-67
Cambridge 1983, nr. 11
Watson 1984, p. 74
De Chancel 1987, p. 228-29, 269-70, 285, 289
Plotzek 1987, nr. 35
Wieck 1988 (2001), nrs. 58-61
Rabel 1989
König 1990, nr. 46
Sotheby’s 1990, lot 33
Randall 1992, nrs. 162, 163, 164, 165
Avril & Reynaud 1993, nrs. 89, 90, 91, 92, p. 172
König 1993, nr. 20
Sotheby’s catalogus 20 juni 1995, lot 113
Woronowa-Sterligow 1996, p. 164-167
Wieck 1997, p. 69
Sotheby’s catalogus 16 juni 1997 (Beck), lot 26, p. 201-208
Sotheby’s catalogus 21 april 1998, lot 37
Sotheby’s catalogus 23 juni 1998, lot 69, p. 112-117
Sotheby’s catalogus 19 juni 2001 (Ritman, 2), lot 23
Jörn Günther 2006, nr. 23
Art de l’enluminure dec. 2006-febr. 2007
Sotheby’s 4 december 2007, lot 60
Verlagsprogramm Biblioteca Rara, Münster, 2009/2010
Parijs 2011, nr. 106
Christie’s, Catalogus 12 juni 2013, lot 29
Sotheby’s, Catalogus 8 december 2015, lot 65

Bradley 1887-1889 –
Thieme-Becker 1907-1950
D’Ancona & Aeschlimann 1949