Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms. fr. 2813, f. 3v (detail)

Meester van de Kroning van Karel VI van de Grandes Chroniques de France

(Master of the Crowning of Charles VI – Maître de Couronnement de Charles VI)
Frans boekverluchter, werkzaam in Parijs tussen circa 1355 en 1380. Behoorde samen met de Meester van de Bijbel van Jean de Sy tot een in de oudere literatuur onder de naam Meester (Maître) aux Boqueteaux samengevatte groep boekverluchters. Ontleent zijn naam aan de door hem in 1380 vervaardigde miniatuur met de kroning van (de veronderstelde, zie hierna) Karel VI (gestorven 1422) in een voor diens vader, Karel V, bestemd exemplaar van de Grandes Chroniques de France, thans Parijs, Bibliothèque Nationale, fr. 2813. In tegenstelling tot hetgeen in de vroegere literatuur werd aangenomen is hier niet de kroning van de werkelijke Karel VI afgebeeld, maar betreft het veeleer een typologische scène, zoals Hedeman 1991 aantoont.

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms. fr. 2813, f. 3v kroning van Karel VI

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms. fr. 2813, f. 4r

Ook het handschrift in Den Haag bevat een aanbiedingsminiatuur, namelijk die waarop Nicolas Oresme het door hem vertaalde handschrift van de Ethique van Aristoteles aanbiedt aan Karel V (geboren 1338-gestorven 1380).

Naast de Meester van de Bijbel van Jean de Sy en de Meester van het Livre du Sacre de Charles V is onze meester een van de favoriete kunstenaars van Karel V gedurende de tien laatste jaren van zijn regering.

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms. fr. 22913, f. 2v

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms. fr. 22913, f. 225r

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms. fr. 22913, f. 329v

Catalogus

Brussel, Koninklijke Bibliotheek

Ms 9541 Bible historiale complétée Moyenne incomplète, Parijs, ca 1360-1370 (2e gedeelte), verluchting 2e gedeelte (grisailles) door Meester van de Kroning van Karel VI

literatuur:

  • Brussel 1940, nr. 37
  • Brussel 1959, nr. 23
  • Brussel 1986, nr. 2
  • Komada 2000, I, p. 222-243, 379, 669-670

Cambridge, Corpus Christi College

Ms s.n. (in bruikleen van James E. & Elizabeth J. Ferrell), Guillaume de Machaut, Oeuvres complètes, Parijs, ca 1370-1372 verluchting door de Meester van de Bijbel van Jean de Sy, De Meester van de Kroning van Karel VI, Meester van Jean de Mandeville, Meester van het Livre du Sacre de Charles V

literatuur:

  • Cambridge 2005, nr. 124

Voor verdere literatuur zie onder: Meester van de Bijbel van Jean de Sy

Cambridge, Fitzwilliam Museum

Ms 3-1954 getijdenboek van Filips de Stoute, Parijs, 1376-1379; 1390 en Brussel, ca 1450 verluchting door Meester van de Bijbel van Jean de Sy, Meester van de Kroning van Karel VI, Marc Caussin, Willem Vrelant, Meester van de Wauquelin’s Alexander, Jan Tavernier, Dreux Jehan/Meester van Girart de Roussillon en anderen

literatuur:

  • Cambridge 2005, nr. 85

Voor verdere literatuur zie onder: Meester van de Bijbel van Jean de Sy

Cambridge (Mass), Harvard University, Houghton Library

Ms Typ 201 Cité de Dieu, deel II, boeken XI-XXII (deel I = Angers, Bibliothèque municipale, ms. Fr. 162), Parijs, ca 1380 Stijl in traditie van Jan Boudolf en/of Werkpaats van de Meester van de Bijbel van Jean de Sy, Werkplaats van de Meester van het Livre du Sacre de Charles V, Werkplaats van de Kroning van Karel VI

literatuur:

  • James 1902, p. 206-209, nr. 80
  • Delisle 1907, I, p. 223, 411; II, p. 317
  • Meiss 1967, p. 309
  • Smith 1982
  • Cambridge 1983, nr. 2

Ms Typ 555 Guyart des Moulins, Bible historiale (2 vols), Parijs, ca 1373 verluchting door de Meester van de Kroning van Karel VI: vol. 1: f. 1r-257v, vol. 2: f. 130v, 135v-267r;  Meester van het Livre du Sacre de Charles V: vol. 1: f. 262r-283v, vol. 2: 12v-129v, 131r-134v

literatuur:

  • Wieck 1983, nr. 2
  • Komada 2000, vol. 2, p. 562
  • Boston 2016, nr. 87

Den Haag, Museum Meermanno-Westreenianum

Ms 10 D 1 Aristoteles, Ethique (vertaling door Nicole Oresme), Parijs, 1376

literatuur:

  • Boeren 1979, p. 92-94
  • Den Haag 1979, nr. 16
  • Den Haag 2002, nr. 40

Parijs, Bibliothèque de l’Arsenal

Ms 5212 Bible historiale van Karel V (ontbrekend deel thans in: Hamburg, Kunsthalle, ms. 1) verluchting door de Meester van de Bijbel van Jean de Sy; Jean le Noir: f. 1r; f. de Meester van de Kroning van Karel VI: 378r David als musicus, Parijs ca 1370-1375

literatuur:

  • Parijs 2004, nr. 10

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms fr 5 Guiard des Moulins, Grande Bible Historiale Complétée, Parijs, ca 1370 verluchting door volgeling van de Meester van de Kroning van Karel VI en Meester van Colin Nouvel

literatuur:

  • Paris 1836-1848, vol. I, p. 12-14
  • Komada 2000, I, p. 388, 920-923

Ms fr 1728 Guillaume Peyraut, Le Livre de l’enseignement des roys et des princes (De eruditione principum), traduction française anonyme; Jacques de Cessoles, Moralité des nobles hommes et des gens du pueple sur le jeu d’échecs (Liber de moribus hominum et officiis nobilium ac popularium sive super ludum scacchorum), traduction en français par Jean de Vignay; Le livre de Boece de consolacion, sans gloses, avec prologue de Jean de Meun; Douze mois figurez ou Etas hominum secundum exposicionem mensium, Parijs, ca 1375-1380 verluchting door de Meester van de Kroning van Karel VI: f. 1r, 157r; de Meester van de Policraticus van John of Salisbury: f. 221r

literatuur:

  • Omont 1895, p. 326, nr. 9221
  • Parijs 2004 (1), nr. 15

Ms fr 1792 Les Voies de Dieu ou Visions de sainte Elisabeth, Franse vert. door Jacques Bauchant, Parijs, 1372

literatuur:

  • Delisle 1907, I, p. 98-100, 235-6
  • Parijs 1968, nr. 182
  • Blois & Parijs 1992, nr. 4

Ms fr 2813 Grandes Chroniques de France van Karel V, Parijs, 1380 verluchting door Meester van de Kroning van Karel VI: f. 3v, 4r; volgeling van de Meester van de Kroning van Karel VI: f. 265r, 394r, 473v; volgeling van de Meester van de Kroning van Karel VI: f. 436v, 438r; Meester van het Livre du Sacre de Charles V: f. 439r, 480v; volgeling van de Meester van de Bijbel van Jean de Sy: f. 103v, 105v, 106v, 108, 109v, 112v; Pierre Remiet: f. 5v, 85v, 122v, 149r, 166v, 182r, 200r

literatuur:

  • Delisle 1907, I, p. 312-4
  • Panofsky 1953, p. 35-8
  • Parijs 1955, nr. 123
  • Parijs 1968, nr. 195
  • Avril 1978, nrs. 34-35
  • Parijs 1981, nr. 284
  • Sterling 1987, nr. 38
  • Hedeman 1991, p. 95-133, 244-248
  • Den Haag 2002, p. 230-233
  • Parijs 2004, nr. 5

Ms fr 22912 Augustinus, Civitate Dei, vol. 1, Parijs, ca 1375-1377 Meester van de Kroning van Karel VI: f. 2v, 3, 8, 41v, 94v, 178v, 303v, 342v; Meester van het Livre du Sacre de Charles V: f. 227v, 278v; Meester van de Bijbel van Jean de Sy: f. 384, 407v

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms fr 22912, f. 41v (detail)

literatuur:

  • Porcher 1959, p. 55, afb. 59
  • Bologna 1988, p. 190

Ms fr 22913 Augustinus, Civitate Dei, vol. 2, Parijs, ca 1375-1377 Meester van de Kroning van Karel VI: f. 2v, 225, 329v, 370; Meester van het Livre du Sacre de Charles V: f. 26, 45v, 62v, 91v, 138v,186v, 291, 408v

Ms fr 24287 John of Salisbury, Policraticus (vert. Door Denis Foulechat), Parijs, ca 1372 verluchting door Meester van de Policraticus van John of Salisbury, de Meester van Jean de Mandeville en een medewerker van de Meester van de Kroning van Karel VI

Voor literatuur zie onder: Meester van de Policraticus van John of Salisbury

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms. fr. 22912
f. 2v, 41v, 94v

Literatuur

  1. Paris 1836-1848, vol. I, p. 12-14
  2. Omont 1895, p. 326, nr. 9221
  3. James 1902, p. 206-209, nr. 80
  4. Delisle 1907, I, p. 98-100, 223, 235-6, 312-314, 411; II, p. 317
  5. Brussel 1940, nr. 37
  6. Panofsky 1953, p. 35-38
  7. Parijs 1955, nr. 123
  8. Brussel 1959, nr. 23
  9. Porcher 1959, p. 55, afb. 59
  10. Meiss 1967, p. 309
  11. Parijs 1968, nrs. 182, 195
  12. Avril 1978, nrs. 34-35
  13. Boeren 1979, p. 92-94
  14. Den Haag 1979, nr. 16
  15. Parijs 1981, nr. 284
  16. Smith 1982
  17. Cambridge 1983, nr. 2
  18. Wieck 1983, nr. 2
  19. Brussel 1986, nr. 2
  20. Sterling 1987, nr. 38
  21. Bologna 1988, p. 190
  22. Hedeman 1991, p. 95-133, 244-248
  23. Blois & Parijs 1992, nr. 4
  24. Komada 2000, I, p. 222-243, 379, 669-670; 388, 920-923; II, p. 562
  25. Walther 2001, p. 230-233
  26. Den Haag 2002, nr. 40, p. 92-95, 207-208
  27. Parijs 2004 (1), nrs. 5, 10, 15
  28. Cambridge 2005, nrs. 85, 124
  29. Boston 2016, nr. 87

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms fr 22913, f. 370r (detail)