Dublin, Chester Beatty Library, Ms W 107, f. 19r: Hemelvaart

Benedetto Bordone

Italiaans graveur, cartograaf en boekverluchter, geboren in Padua 1460 en overleden in Venetië in 1531. Zijn belangrijkste cartografische werk is de Isolario, het Boek der Eilanden, met een beschrijving van alle toentertijd bekende eilanden en hun cultuur, klimaat en historie. De Isolario bevat een ovale afbeelding van de aarde, een type dat door Bordone werd uitgevonden.

Benedetto Bordone werkte lange tijd voor het klooster van de heilige Justinus in Padua en meerdere door hem voor dit klooster vervaardigde werken zijn bewaard gebleven, waaronder een evangeliarium, waarvan meerdere bladen zijn verspreid over diverse bibliotheken (Londen, British Library, ms. add. 15813; Dublin, Chester Beatty Library, ms. W. 107) en een epistolarium (Londen, British Library, ms. Add. 15815). Twee miniaturen in de Chester Beatty Library uit ca 1523 bevatten een signatuur van Bordone (Geboorte: rechtsonder; Martelaarschap: linksboven).

Dublin, Chester Beatty Library, Ms W 107, f. 3r: The Nativity from the Evangelarium of Santa Giustina (met signatuur op steen rechtsonder in de miniatuur)

De enige andere signaturen van Bordone treffen we aan in een tweetal ruim vijfenveertig jaar eerder vervaardigde incunabelen, waarvan thans één bewaard in Gotha (Landesbibliothek, Mon. Typ. 1477, 2(13), welk handschrift op f. 2r in de cirkels onder de geschreven tekstkolommen de woorden: “BENEDIT./PATAV./OPVS” bevat.

De stijl van Benedetto Bordone is verwant met de Venetiaanse-Paduaanse School, welke werd gedomineerd door Andrea Mantegna en Bellini.

Dublin, Chester Beatty Library, Ms W 107, f. 11r

Catalogus

Baltimore, Walters Art Gallery

Ms W 333 breviarium, Venetie, ca 1480

Boston, Isabella Stewart Gardner Museum

Ms 2.b.2.4 Mariegola della scuola del Santissimo Sacramento nella Chiesa di San Geminiano, Venetie, 1504

literatuur:

  • Boston 2016, nr. 37

Cambridge (Mass), Harvard University, Houghton Library

Ms Typ 1000 Belengo Getijdenboek, Venetie, ca 1500-1510

literatuur:

  • Boston 2016, nr. 234

Cambridge, University Library

Ms Dd.10.23 Dogali, Venetië, 1524

literatuur:

  • Cambridge 2005, nr. 139

SSS 15.5 Dio Chrysostomus, De regno, drukker: Christoph Valdarfer, Venetië, 1471

literatuur:

  • Oates 1954, nr. 1647
  • Alexander 1969 (2), p. 16-17
  • Cambridge 2005, nr. 172

Den Haag, Koninklijke Bibliotheek

Inc. 169 D 3 Petrus de Abano, Conciliator differentiarum philosophorum et medicorum, uitgegeven door Franciscus Argilagnes, gedrukt in Venetië door Johannes Herbort de Seligenstadt, 5 februari 1483, verlucht ca 1483-1484 te Venetië door de Meester van de Zeven Deugden of Benedetto Bordone

literatuur:

  • London-New York 1994-1995, nr. 100 als ca 1484 door Meester van de Zeven Deugden
  • Padua 1999, nr. 151 als 1483 door Benedetto Bordone

Dublin, Chester Beatty Library

Ms W 107 twee losse bifolio’s uit een evangeliarium voor Santa Giustina met de Geboorte/Aanbidding door de herders en het Martelaarschap van Santa Giustina, Padua, ca 1523 (ook bladen in: Londen, British Library)

Dublin, Chester Beatty Library, Ms W 107, f. 2r: Aanbidding door de herders

literatuur:

  • D’Ancona & Aeschlimann 1949, p. 36
  • London-New York 1994-1995, nr. 118
  • Padua 1999, nr. 175

Genève, Bibliothèque publique et universitaire, Comites latentes

Ms 51 Penetential Psalms, Venetië, ca 1509 Benedetto Bordone

literatuur:

  • Sotheby’s, Catalogus 1 december 1970, lot 2893
  • London 1985, nr. 35

Gotha, Landesbibliothek

Mon Typ 1477, 2 (12) Gratianus, Decretum, gedrukt in Venetië door Nicolaus Jenson in 1477, verlucht ca 1477 te Venetië of Padua door Girolamo da Cremona (f. 2r), de Meester van de Zeven Deugden (f. 1v) en Benedetto Bordone

literatuur:

  • De Marinis 1960, II , nr. 1635
  • Mariani Canova 1988 (2), p. 54-8
  • London-New York 1994-1995, nr. 96 als Girolamo da Cremona (f. 2r) en de Meester van de Zeven Deugden (f. 1v)
  • Padua 1999, nr. 145 als Girolamo da Cremona, de Meester van de Zeven Deugden en Benedetto Bordone

Voor verdere literatuur zie onder: Meester van de Zeven Deugden

Mon. Typ. 1477, 2 (13) Justinianus, Digestum novum & Accursius, Glossa ordinaria, verlucht te Venetië of Padua ca 1477 door Benedetto Bordone, gedrukt te Venetië in 1477 door Nicolaus Jenson

literatuur:

  • Parijs 1935, nr. 2408
  • De Marinis 1960, II , nr. 1634
  • Levi d’Ancona 1967, p. 21-42
  • Mariani Canova 1988 (2), p. 60-2
  • Bauer-Eberhardt 1994, p. 106-118
  • London-New York 1994-1995, nr. 97, p. 192-5
  • Padua 1999, nr. 146

Mon. Typ. 1479, 2( 4) Gregorius IX, Decretales, verlucht te Venetië ca 1479 door Benedetto Bordone, gedrukt te Venetié in 1479 door Nicolaus Jenson lit: Padua, nr. 147

Dublin, Chester Beatty Library, Ms W 107, f. 26r Calling of Saints Andrew and Peter (recto) and Matthew (verso) from the Evangelarium of Santa Giustina

Londen, British Library

Ms add 15813 evangeliarium voor Santa Giustina, Padua, ca 1510-1511 en ca 1523 (ook bladen in: Dublin, Chester Beatty Library) verluchting door Antonio Maria da Villafora en Benedetto Bordone

literatuur:

  • Bradley 1887-1889, I, p. 154
  • D’Ancona & Aeschlimann 1949, p. 36
  • Mariani Canova 1969, nr. 114
  • Padua 1999, nr. 173

Ms add 15815 epistolarium voor Santa Giustina, Padua, ca 1525/1526

literatuur:

  • London-New York 1994-1995, p. 223
Dublin, Chester Beatty Library, Ms W 107, f. 20r Jesus comforts his Disciples from the Evangelarium of Santa Giustina

Londen, British Library Board

C.4.D.11 Martialis, Epigrammata, verlucht te Venetië, ca 1501 door Benedetto Bordone, gedrukt te Venetië, 1501 door Aldus Manutius

literatuur:

  • London-New York 1994-1995, p. 45-47

New York, Pierpont Morgan Library

Ms m 369 vier losse miniaturen uit een getijdenboek met de annunciatie, de kruisiging, de bewening en pinksteren, Venetië, begin 16e eeuw, atelier van Benedetto Bordone  

literatuur:

  • De Ricci 1935-1940, II , p. 1435
  • Harrsen 1953, nr. 95

PML 21195 (voorheen: E.2.78B) Aristoteles, Operea en Porphyrios, Liber quinque praedicabilium (vol. 2), Venetië, 1483, verluchting door  hetzij Girolama da Cremona hetzij Jacometto Veneziano en werkplaats,  Antonio Maria da Villafora en Benedetto Bordone

literatuur:

  • Alexander 1978, nrs. 17-18
  • Walther 2001, p. 386-9

Parijs, Musée du Louvre, Cabinet des Dessins

Inv 2684 Fragment met Christus die voor Pilatus wordt geleid, Padua, ca 1480-1488

literatuur:

  • Parijs 2011, nr. 48

Wenen, österreichische nationalbibliothek

Cod 1970 getijdenboek, Padua of Venetië, ca 1480-1500

literatuur:

  • Hermann 1931, p. 130-140
  • Trenkler 1937, p. 37-9
  • Wenen 1952, p. 19 nt 152
  • Mariani Canova 1969, nr. 80
  • Padua 1999, nr. 152

Ink 4 G 27 Lucianus Samosatensis, Opera (Vera historia), verlucht te Venetië, ca 1494 door Benedetto Bordone, gedrukt te Venetië, 25 augustus 1494 door Simon Bevilaqua

literatuur:

  • Hermann 1931, p. 220-5
  • Harrsen 1953, p. 53-4
  • London-New York 1994-1995, nr. 104
Dublin, Chester Beatty Library, Ms W 107, f 27r: Meeting of Ann and Joachim from the Evangelarium of Santa Giustina

Literatuur

  1. Hermann 1931, p. 130-140; 220-225
  2. Parijs 1935, nr. 2408
  3. De Ricci 1935-1940, II, p. 1435
  4. Trenkler 1937, p. 37-39
  5. Wenen 1952, p. 19 nt 152
  6. Harrsen 1953, nr. 95, p. 53-4
  7. Oates 1954, nr. 1647
  8. Salmi 1955, p. 64, 67, afb. 82
  9. De Marinis 1960, II, nrs. 1634, 1635
  10. Levi d’Ancona 1967, p. 21-42
  11. Alexander 1969 (2), p. 16-17
  12. Mariani Canova 1969, nrs. 80, 114
  13. Sotheby’s, Catalogus 1 december 1970, lot 2893
  14. Alexander 1978, nrs. 17-18
  15. London 1985, nr. 35
  16. Mariani Canova 1988 (2), p. 54-58, 60-62
  17. Bauer-Eberhardt 1994, p. 106-118
  18. London-New York 1994-1995, p. 45-47; nr. 96; nr. 97, p. 192-5; nr. 100; nr. 104, p. 208; nr. 118, p. 223-4
  19. Padua 1999, nrs. 145, 146, 147, 151, 152, 173, 175
  20. Walther 2001, p. 386-389
  21. Cambridge 2005, nrs. 139, 172
  22. Boston 2016, nr. 37
  • Bradley 1887-1889, I, p. 152-154
  • Thieme-Becker 1907-1950
  • D’Ancona & Aeschlimann 1949, p. 36