Cristoforo Cortese

Italiaans boekverluchter, werkzaam in Venetië, Padua en Bologna vanaf circa 1390 tot aan zijn overlijden voor 1445. Zoon van de schilder en boekverluchter Marco Cortexe. Italiaanse schilderstijlen, Frans-Lombardijns gotische en Byzantijnse kunst hadden een sterke invloed op Venetiaanse boekverluchters als Cortese. Cortese verluchtte meer dan vijftig manuscripten, hij ontwierp houtsneden en was waarschijnlijk ook werkzaam als paneelschilder. Drie losse miniaturen zijn door hem gesigneerd, waaronder een gehistorieerde initiaal “A” met de dood van de Heilige Franciscus (thans Musée Marmottan Monet in Parijs). De inscriptie luidt: “XFORV.COTEXE.VENETVS.F.” (Christoforo Cortese van Venetië maakte dit). Kenmerkend voor zijn stijl van werken is de aandacht voor gezichtskenmerken, met name ogen en haar. Men denkt dat Cortese’s gebruik van grote figuren in initialen is afgeleid van gelijksoortige constructies in het werk van de 14e eeuwse Florentijnse boekverluchter Silvestro dei Gherarducci.

Catalogus

Cambridge, Fitzwilliam Museum
Marlay cutting It. 20 gehistorieerde initiaal uit een graduaal, Venetië, ca 1410-1420 lit: Wormald & Giles 1982, p. 113-14||Cambridge 1989 – 1990, nr. 47
Marlay cutting It. 62 fragment uit een koorboek, Venetië, ca 1425-1435
MS McClean 201.17 fragment uit een antifonarium, Venetië, ca 1425-1435 lit: James 1912 (1), p. 366

La Spezia, Museo Civico Amadeo Leo
Inv 543 Los blad uit een verloren matricola, Venetië, ca 1422-1425, gesigneerd lit: Todini 1996, nr. 24
Inv. 544 Los blad uit een verloren matricola, Venetië, ca 1422-1425 lit: Todini 1996, nr. 24

Londen, Sotheby’s
Catalogus 20 juni 1995, lot 31 Los blad met Sint Agatha in initiaal “D” lit: Sotheby’s catalogus 20 juni 1995, lot 31
Catalogus 5 juli 2005, lot 37 Los blad met biddende heilige in initiaal “I”, Venetië, ca 1430-1440 lit: Voelcke & Wieck 1992, nr. 76||Sotheby’s 5 juli 2005, lot 37
Catalogus 4 december 2007, lot 8 fragment met de Annunciatie, afkomstig uit antifonarium, Venetië, ca 1430-1440 lit: Sotheby’s 4 december 2007, lot 8

Milaan, Biblioteca Nazionale Braidense
Ma AB XVII 28 graduaal lit: Voelcke & Wieck 1992, p. 198

New York, Collectie Bernard H. Breslauer
Los blad met biddende heilige in initiaal “I”, Venetië, ca 1430-1440 lit: Voelcke & Wieck 1992, nr. 76

New York, Metropolitan Museum of Art, Robert Lehman Collection
Ms 1975.1.2468 los blad met de evangelist Marcus en de hl. Sinibaldus, vereerd door leden van de lekenbroederschap, Venetië, ca. 1425-1434 lit: Hindman, Levi d’Ancona, Palladino & Saffiotti 1997, nr. 24|| Palladino 2003, nr. 38

New York, Metropolitan Museum of Art, Robert Lehman Collection
Ms 1975.1.2468 los blad met de evangelist Marcus en de hl. Sinibaldus, vereerd door leden van de lekenbroederschap

New York, Pierpont Morgan Library
Ms G 36 Petrarch, Libro degli huomini famosi, Venetië ca 1405 lit: Voelcke & Wieck 1992, p. 198

Oxford, Bodleian Library
MS Canon. misc. 251 Walter Burley, Commentaar op de Ethica van Aristoteles, Venetië, 1424 lit: Pächt & Alexander 1970 (II), nr. 443, pl. XLIII

Parijs, Les Enluminures
Fragment met initial met predikende Christus, Venetië, ca 1401-1405

Parijs, Musée Marmottan Monet, Wildenstein Collectie
M 6076 Los blad met De dood van de Heilige Franciscus in initiaal “A”, Bologna, 1426-1430 lit: D’Ancona & Aeschlimann 1949, p. 54||Brayer 1980, nr. 68||Voelcke & Wieck 1992, nr. 76, p. 198||Le Gendre 2010, p. 24-25
M 6089 Los blad met de Heilige Franciscus in glorie, Bologna, 1426-1430 lit: Brayer 1980, nr. 73
M 6096 Los blad met de Maagd van de Genade uit de Capitolare van de Scuola della Trinità dei Frati Teutonici, Venetië, 1422 lit: Brayer 1980, nr. 78

Székesfehérvàr, Diocesan Library
Inc. 464, fol. 1v initiaal met de hl. Franciscus, geplakt in een incunabel

Venetië, Biblioteca Marciana
Ms lat III 18 graduaal voor het klooster van S. Andrea della Certosa, Venetië ca 1425-1440 lit: Zorzi 1997, p. 312, 314
Ms lat III 97 missaal voor de Domenicanen van de heiligen Giovanni en Paolo lit: Bologna 1988, p. 120, 187

Venetië, Fondazione Giorgio Cini
Ms 2171 los blad lit: Voelcke & Wieck 1992, p. 198

Literatuur

James 1912 (1), p. 366
Pächt & Alexander 1970 (II), nr. 443, pl. XLIII
Brayer 1980, nrs. 68, 73, 78
Wormald & Giles 1982, p. 113-14
Bologna 1988, p. 120, 187
Milaan 1988, p. 230-239
Cambridge 1988-1989, nr. 47
Voelcke & Wieck 1992, nr. 76, p. 198
Sotheby’s catalogus 20 juni 1995, lot 31
Todini 1996, nr. 24
Zorzi 1997, p. 312, 314
Hindman, Levi d’Ancona, Palladino & Saffiotti 1997, p. 175-7, nr. 24
Palladino 2003, nr. 38
Sotheby’s 5 juli 2005, lot 37
Sotheby’s 4 december 2007, lot 8
Le Gendre 2010, p. 24-25
Bradley 1887-1889, I, p. 255
Thieme-Becker 1907-1950
D’Ancona & Aeschlimann 1949, p. 54-55