Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms. Latin 10533, f. 134v (detail) door Henri d’Orquevaulz

Henri d’Orquevaulz

Frans boekverluchter, werkzaam in het midden van de 15e eeuw in Metz. Al in 1889 stelde Paul Durrieu voor om de geboorteplaats van deze verluchter te identificeren als Orquevaux (Avril 1989 (2), p. 80, nt 13).

We kennen de naam van de verluchter uit een colofon van een handschrift (Titus Livius) dat hij in 1440 verluchtte voor Jean III de Vy, échevin (schepen) van Metz: “le quel dit Jehan de Vy le fit contre escripre par maistre Jehannin de Rouen l’escripvain. Et fust le dit livre enluminé par maistre Henri d’Orquevaulz et fust parfait et affenis en l’an 1440“.

Dit handschrift, waarvan volgens Avril & Reynaud 1993, p. 190, de verblijfplaats nog onbekend was, maar welke geveild werd door Sotheby’s op 7 juli 2009, lot 34, maakte vroeger deel uit van de beroemde collecties van Sir Thomas Phillipps en Major Abbey. De catalogus van Sotheby van 1 december 1970 (Abbey, VII, lot 2876) bevatte de op dat moment enige 3 zwart/wit afbeeldingen die toen bekend waren van miniaturen uit dit handschrift.

Op folio f 111v van dit handschrift treffen we zelfs een zelfportret aan van de schilder.

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms. Latin 10533, f. 139v – f. 140v

Ook handschriften in Parijs, Bibliothèque Nationale, ms lat 10533 en Bibliothèque de l’Arsenal, ms. 563, worden (deels) aan deze verluchter toegeschreven. Onze verluchter is naar alle waarschijnlijkheid ook degene die in een document uit 1452 (Metz, arch. Mun. CC 643) wordt aangeduid als ”Maistre Hanry l’anlumineur, maistre dou mestier des pointres”.

De oudere literatuur oordeelt niet erg positief over Henri d’Orquevaulz. Zo noemt Durrieu hem in 1888 een “pauvre practicien de province” (Avril 1989 (2), p. 70). Avril 1970 (2), p. 70 is veel milder en spreekt van een origineel verluchter, die zijn kleine, levendige en expressieve figuurtjes zonder voortekening aanbrengt.

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms. Latin 10533, f. 14v – f. 24v

Catalogus

Cambridge, Fitzwilliam Museum

Ms 1-2003 los fragment met 1 miniatuur uit een Guillaume de Deguilleville, Pélerinage de vie humaine, Metz, ca 1440-1450, ook 2 fragmenten in Londen, Sotheby’s , catalogus 6 december 2005, lot 17 lit: Panayotova 2005||Sotheby’s 6 december 2005, in lot 17

Ms 2-2005, 1-29 vijfendertig miniaturen uit een Guillaume de Deguilleville, Pélerinage de vie humaine, Metz, ca 1440-1450, ook 2 fragmenten in Londen, Sotheby’s , catalogus 6 december 2005, lot 17 lit: Panayotova 2005||Sotheby’s 6 december 2005, in lot 17

Ms 11-2005, 1-4 vier fragmenten met vier miniaturen uit een Guillaume de Deguilleville, Pélerinage de vie humaine, Metz, ca 1440-1450, ook 2 fragmenten in Londen, Sotheby’s , catalogus 6 december 2005, lot 17 lit: Panayotova 2005||Sotheby’s 6 december 2005, in lot 17

Cleveland, Cleveland Museum of Art

Losse bladen uit een getijdenboek, Metz, ca 1440-1450 lit: Fliegel 1999, p. 37-42, nrs. 29-32

Londen, Sotheby’s

Catalogus 6 december 2005, lot 17 twee losse fragmenten uit een Guillaume de Deguilleville, Pélerinage de vie humaine, Metz, ca 1440-1450, ook 40 fragmenten in Cambridge, Fitzwilliam Museum lit: Sotheby’s 6 december 2005, lot 17

Catalogus 7 juli 2009, lot 34 Titus Livius (vert. door Pierre Bersuire), Metz, 1440

literatuur:

Durrieu 1888, p. 301-303
Durrieu 1889, p. 395-6, no. xxxiv
Delisle 1907, II, p. 327-8
De Mély 1913, p. 165-166
Sotheby’s 1 juli 1946, lot 19
D’Ancona & Aeschlimann 1949, p. 107
Sotheby’s 1 december 1970, lot 2876
Colophons de manuscrits 1965-1982, III (1973), p. 473, no. 11266
Avril 1989 (2), p. 70-72, figs. 1, 2
Avril & Reynaud 1993, p. 190
Hoch 1998, p. 137
Fliegel 1999, p. 37
Sotheby’s 7 juli 2009, lot 34

Luik, Universiteitsbibliotheek

Ms Wittert 71 handschrift met beschouwingen over het leven van Jezus, Metz, ca 1440-1445 lit: http://www.geist.de/cgi-bin
Metz, Bibliothèque municipale

Ms 12 missaal, Metz, ca 1440 lit: Avril & Reynaud 1993, p. 190

Ms 1581 getijdenboek, Metz, ca 1440-1450, verluchting door Henri d’Orquevaulz: f. 215v, 218; vijf andere anonieme verluchters lit: Avril & Reynaud 1993, p. 190

Parijs, Bibliothèque de l’Arsenal

Ms 563 getijdenboek, Metz, ca 1440, verluchting door Henri d’Orquevaulz: f. 15, 16; anonieme tweede meester: o.a. f. 13; anonieme derde meester: o.a. f. 78 lit: Avril 1989 (2), p. 76, figs. 6, 8-10||Avril & Reynaud 1993, p. 190

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms lat 4931A Pierre de Herenthal, Chronique, Metz, ca 1440 verluchting door Henri d’Orquevaulz: f. 44, 49, 74; anonieme tweede meester: f. 52, 53v, 81, 81v, 92, 93v, 128, 135; anonieme derde meester: f. 160v lit: Avril 1989 (2), p. 72-73, figs. 3-5||Avril & Reynaud 1993, p. 190

Ms lat 10533 getijdenboek, Metz, ca 1440 lit: Weber 1913, p. 40-42||Leroquais 1927, I, p. 332-4|| Metz 1989, nr. 15, kleurpl. R, S, T, U||Avril & Reynaud 1993, nr. 103

Parijs, Bibliothèque Nationale, Ms. Latin 10533, f. 40v – f. 44v

Literatuur

Durrieu 1888, p. 301-303
Durrieu 1889, p. 395-6, no. xxxiv
Delisle 1907, II, p. 327-328
Weber 1913, p. 40-42
De Mély 1913, p. 165-166
Leroquais 1927, I, p. 332-334
Sotheby’s 1 juli 1946, lot 19
Sotheby’s 1 december 1970, lot 2876
Colophons de manuscrits 1965-1982, III (1973), p. 473, no. 11266
Avril 1989 (2)
Metz 1989, nr. 15, kleurpl. R, S, T, U
Avril & Reynaud 1993, nr. 103, p. 190
Hoch 1998, p. 137
Fliegel 1999, 37-42, nrs. 29-32
http://www.geist.de/cgi-bin
Panayotova 2005
Sotheby’s 6 december 2005, lot 17
Sotheby’s 7 juli 2009, lot 34

Bradley 1887-1889 –
Thieme-Becker 1907-1950
D’Ancona & Aeschlimann 1949, p. 107

Londen, Sotheby’s, Catalogus 7 juli 2009, lot 34 , f. 1v