Karel de Kale (Tweede Hofschool)

Direct link to:

Codex Aureus van St. Emmeram (München, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 14000)

Karolingisch scriptorium, gevestigd in het klooster Saint-Denis bij Parijs. Opvolger van de Eerste Hofschool van Karel de Kale (oftewel de School van Tours). Hoofdwerk van deze Tweede Hofschool is de beroemde Codex Aureus van St. Emmeram. Dit evangeliarium werd rond het jaar 870 geschreven en waarschijnlijk ook verlucht door de broers Beringarius en Liuthardus (zie ook aldaar).

Het “gouden boek” was bestemd voor persoonlijk gebruik door keizer Karel de Kale. De codex werd rond 893 door koning Arnulf geschonken aan het klooster St. Emmeran in Regensburg, waar het onder leiding van abt Ramwold (975-1001) werd gerestaureerd. De origineel bewaard gebleven voorzijde van het boekdeksel (zie afbeelding) geldt als een van de grootste kostbaarheden van de middeleeuwse kunst.

Andere handschriften die in de Tweede Hofschool van Karel de Kale zijn ontstaan zijn het Sacramentarium van Metz (fragment). Dit handschrift stamt uit de late fase van de Karolingische boekverluchting en typerend voor het eclecticisme van de Tweede Hofschool is dat de kunstenaars ook vormen en motieven van andere scriptoria verwerken, zoals die van de Eerste Hofschool, het Scriptorium van Reims en het scriptorium van Drogo te Metz.

Catalogus

Darmstadt, Hessische Hochschul- und Landesbibliothek

Cod 746 Darmstadt Evangeliarium, Saint-Denis, Parijs, ca 870

literatuur:

  • Dodwell 1993, p. 62 nt 102

München, Bayerische Staatsbibliothek

Clm 14000 Codex Aureus van St. Emmeram, Saint-Denis, Parijs, ca 870 verluchting door Tweede Hofschool van Karel de Kale, mogelijk door Beringarius en Liuthardus

literatuur:

  • Mütherich & Gaehde 1977, p. 28, nrs. 35-38
  • München 1983, nr. 7
  • De Hamel 1986, p. 53, 56
  • Dodwell 1993, p. 62, 64
  • De Hamel 1994, afb. 45
  • Walther 2001, p. 98-101

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms lat 1141 Sacramentarium(fragment) van Metz,  Saint-Denis, Parijs, ca 870

literatuur:

  • Mütherich & Gaehde 1977, p. 27, nrs. 32-34
  • Dodwell 1993, p. 64, kleurafb. 49
  • Parijs 2007, nr. 18

Ms lat 1152 Psalter van Karel de Kale, Saint-Denis, Parijs, ca 850-869

literatuur:

  • De Hamel 1986, p. 52, afb. 47, 48
  • De Hamel 1994, afb. 43
  • Parijs 2007, nr. 15

Literatuur

  1. Mütherich & Gaehde 1977, p. 27, 28, nrs. 32-34, 35-38
  2. Koehler & Mütherich 1982
  3. München 1983, nr. 7
  4. De Hamel 1986, p. 52-56, afb. 47, 48
  5. Dodwell 1993, p. 62-64
  6. De Hamel 1994, afb. 43, 45
  7. Walther 2001, p. 98-101
  8. Parijs 2007, nrs. 15, 18