Parijs, Bibliotheque Nationale, Ms. fr. 2663, f. 74r (detail) door Meester van Giac

Meester van Giac

(Giac Master | Maître de Giac)

Frans boekverluchter, actief rond 1405-1425. Hij ontleent zijn naam aan het door hem verluchtte Getijdenboek van Jeanne du Peschin, dame de Giac, thans bewaard in het Royal Ontario Museum van Toronto. 

De Meester van Giac was een voorloper van de Meester van Rohan. Een aantal handschriften, waaronder het naamgevend Giac handschrift, dat vroeger werd toegeschreven aan de Meester van Rohan, wordt thans toegekend aan de Meester van Giac. Beide meesters werkten samen in het beroemde Getijdenboek van Rohan. 

De Meester van Giac is geboren in Troyes, waar hij werkte voor een lokale klantenkring, en vestigde zich in Parijs tussen 1412-1420. Later trok hij naar Anjou. De verluchting van rond de 40 handschriften kan aan hem worden toegeschreven, waarvan de helft getijdenboeken. Twee Faits des Romains van Valerius Maximus werden door hem verlucht, een voor Jean, Duke de Berry en de andere voor de dauphin d’Auvergne Béraud III.

Daarnaast is hij verantwoordelijk voor de verluchting van een groot aantal Chroniques van Jean Froissart o.a. Brussel, Koninklijke Bibliotheek, ms. IV 251, Toulouse, Bibliotheque Municipale, ms. 511, Parijs, Bibliotheque nationale, ms. fr. 2662-4.

De Meester van Giac werkte samen met een aantal leidende verluchters uit zijn tijd, zoals de Meester van Boucicaut, de Meester van Bedford en zijn werkplaats, en, tegen het einde van zijn loopbaan, de Meester van Rohan.

Het meest frequent werkte hij echter samen met de Meester van de Boethius. De hand van beide verluchters treffen we aan in de Froissarts in Besançon en Parijs (BNF fr. 2663-4), twee Valerius Maximus handschriften (Parijs, BNF fr. 20320) en Oxford (Douce 202-3), een Bartolomeus van Engeland handschrift (Parijs, BNF fr. 22531), een aantal gehistorieerde bijbels (Parijs, BNF fr. 3-4 en fr. 15393-15394) en een Traité des vices et des vertus van Jacques le Grand bestemd voor de Abbij van Saint Victor in Parijs (BNF lat. 14245). De mate waarin beide verluchters de werkzaamheden verdeelden verschilt per handschrift zonder dat de ene verluchter ondergeschikt is aan de andere.

De vroege stijl van de Meester van Giac wordt gekenmerkt door een verfijnde elegantie en de rijkelijke decoratie, maar hij is erg zwak in het afbeelden van correcte ruimtelijke verhoudingen. Hij gebruikt meubels in het interieur en architecturale elementen om driedimensionale effecten te creëren maar zijn tegelvloeren slagen er niet in de diepte weer te geven. Hij schilderde verlengde figuren met afhangende schouders en een rond poppenhoofd zonder uitgesproken gelaatskenmerken, die gehuld zijn in vloeiende gewaden. Deze meester gebruikte extensieve ondertekening voor zijn miniaturen, die echter dikwijls niet precies gevolgd werd bij het schilderen.

Door zijn contacten met belangrijke miniaturisten in Parijs leerde hij ook hun werk en de innovatieve aspecten ervan kennen. Hij ging dan ook experimenteren met atmosferisch perspectief, rotspartijen in de voorgrond en gebouwen die schuin op het beeldvlak werden geplaatst.

Catalogus

Besançon, Bibliotheque Municipale

Ms 864 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting vol. 1 door de Meester van Giac

Brussel, Koninklijke Bibliotheek

Ms II 88 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door de Meester van Giac

Ms IV 251 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door de Meester van Giac

Cambridge, Fitzwilliam Museum

Ms 62 getijdenboek van Isabella Stuart, Angers (?), ca 1417-8 of ca 1431 Meester van Rohan: o.a. 13r Johannes, 14v Lucas, 16v Mattheus, 18v Markus, 199r Laatste Oordeel; Meester van Giac: o.a. f. 29r annunciatie, 53r visitatie; Madonna Meester: f. 136v, 141v; en latere toevoegingen, Nantes (?), ca 1440 Meester van François I van Bretagne: portretten van Isabella Stuart, o.a. f. 20

Cambridge, Fitzwilliam Museum, Ms 62 getijdenboek van Isabella Stuart, f. 29r, 53r

literatuur:

Zie verder onder de Meester van Rohan en de Meester van François I van Bretagne

Lancashire, Stonyhurst College, Arundel Library

Ms 1 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door de Meester van Giac

Londen, British Library

Ms add 38658-38659 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door de Meester van Giac

New York, Pierpont Morgan Library

Ms M 804 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door Meester van Giac

Oxford, Bodleian Library

Ms Douce 202-203 Valerius Maximus, Faits et dits mémorables (vertaling door Simon de Hesdin en Nicolas de Gonesse), Parijs, ca 1412-1420 verluchting door de Meester van Giac en de Meester van de Boethius

literatuur:

  • Pächt & Alexander 1966 (1), nr. 640, pl. L als Meester van Rohan
  • Meiss 1974 (1), p. 402 als Meester van Rohan

Parijs, Bibliotheque Nationale

Ms fr 3 Guiart des Moulins, Bible historiale, vol I, Parijs, ca 1420 verluchting door de Meester van Giac: frontispice op f 3r met de Triniteit; de Meester van de Boethius; de Meester van Saint-Voult

Parijs, Bibliotheque Nationale, ms fr 3, f. 3r: Triniteit door Meester van Giac

literatuur:

  • Meiss 1974, p. 370 als omgeving van de Meester van de Berry Apocalypse

Ms fr 2662 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door de Meester van Giac

Ms fr 2663 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door Meester van Harvard Hannibal: frontispice van f. 6r; Meester van Giac: overige verluchting vol.1; Meester van de Boethius: vol. 2

Parijs, Bibliotheque Nationale, Ms. fr. 2663, f. 171r door Meester van Giac

literatuur:

  • Parijs 1955, nr. 175
  • Meiss 1974 (1), p. 392

Ms fr 2664 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door Meester van de Boethius: vol. 1; Meester van Giac: vol. 2

literatuur:

  • Meiss 1974 (1), p. 402 als werkplaats van de Meester van Rohan

Ms fr 20320 Valerius Maximus, Faits et dits mémorables (vertaling door Simon de Hesdin en Nicolas de Gonesse), Parijs, ca 1420 Meester van Giac: f. 3, 14, 31v, 33, 67-374v; Meester van de Boethius (ms fr 12459): f. 5v, 43v, 53v; Bedford Trend: f. 21-25v

literatuur:

  • Parijs 1955, nr. 174 als Meester van Rohan
  • Meiss 1974 (1), p. 367, 372, 403 als Meester van Rohan

Ms fr. 22531 Bartholomaeus Anglicus, Le livre de la propriété, Parijs, ca 1420 verluchting door de Meester van de Boethius en de Meester van Giac

Ms lat 9471 Grandes Heures de Rohan, Parijs, ca 1420 verluchting door de Meester van Rohan en de Meester van Giac: kalender en evangelistenportretten

Parijs, Bibliotheque Nationale, Ms. Ms lat 9471 Grandes Heures de Rohan, f. 1v, 2r, 4v, 5r

literatuur:

  • Parijs 1904, nr. 89
  • Parijs 1955, nr. 233
  • Meiss & Thomas 1973

Zie verder onder de Meester van Rohan

Ms lat 14245 Jacques le Grand, Traité des vices et des vertus, Parijs, ca 1420 Meester van de Boethius en Meester van Giac

Toronto, Royal Ontario Museum

Ms 997.158.14 Getijdenboek van Jeanne du Peschin, dame de Giac, Troyes, ca 1405-1410 verluchting door de Meester van Giac

Toronto, Royal Ontario Museum, Ms 997.158.14 Getijdenboek van Jeanne du Peschin, dame de Giac, f. 26r: Visitatie door Meester van Giac

Toulouse, Bibliotheque Municipale

Ms 511 Jean Froissart, Grandes Chroniques de France, Parijs, ca 1412-1415 verluchting door de Meester van Giac

Literatuur

  1. Parijs 1904, nr. 89
  2. Parijs 1955, nrs. 174, 175, 233
  3. Pächt & Alexander 1966 (1), nr. 640, pl. L
  4. Meiss & Thomas 1973, p. 14, 15, 25-27, 246
  5. Meiss 1974 (1), p. (1), p. 367, 370, 372, 392, 402, 403
  6. Harthan 1977, p. 114-7
  7. Camille 1985, p. 227-246
  8. Emmerson & Lewis 1986, nr. 168
  9. Naughton 1991, p. 113-5
  10. Legaré 2004, p. 175, figs. 4-5
  11. Parijs 2004, p. 316, 371
  12. Cambridge 2005, nr.88
  13. Villela-Petit 2010
  14. Panayotova 2014