Londen, British Library, Ms. Harley 4380, f. 84r: The King of Hungary holding council in his tent on the battlefield (detail)

Meester van de Harley Froissart

Boekverluchter van Franse of Vlaamse origine. Hij ontleent zijn door Plummer 1982 gegeven naam aan een mede door hem verlucht exemplaar van de Kronieken van Jean Froissart, thans bewaard in de British Library onder signatuur Harley ms 4379-4380.

Zijn vroegst bekende werk, een getijdenboek thans in Princeton, dateert van rond 1455 en is waarschijnlijk in Parijs gemaakt, waar de meester de invloed onderging van de Meester van Jean Rolin II. De Meester van de Harley Froissart produceerde zijn 1e werk in de Nederlanden kort na 1461 voor de Brugse bibliofiel Lodewijk van Gruuthuse (Sotheby’s 2001, lot 67, Vie, passion et vengeance de nostre seigneur Jhesu Christ). Diens omvangrijke bibliotheek kwam na zijn overlijden grotendeels terecht bij de Franse koning Lodewijk XII in diens bibliotheek te Blois, en uiteindelijk in de Bibliothèque Nationale in Parijs. Hierbij werd het overgrote deel van de eigendomskenmerken van Lodewijk van Gruuthuse overgeschilderd. De betreffende Vie, passion et vengeance de nostre seigneur Jhesu Christ behoort evenwel niet tot de werken die in het bezit van de Franse koning kwamen, zodat we op folio 1 (geboorte) onderaan het gevierendeeld wapenschild van Lodewijk van Gruuthuse terugvinden. Het belangrijkste werk van de Meester van de Harley Froissart bestaat uit een aantal waarschijnlijk voor de markt geproduceerde historische werken, waaraan hij nauw samenwerkte met de Meester van de Kroniek van Engeland.

Londen, British Library, Ms. Harley 4380, f. 1r: Bal des Ardents (detail)

Identificatie als Phillippe de Mazerolles.

De parallellen tussen de carrière van de Meester van de Harley Froissart en die van de gedocumenteerde verluchter Philippe de Mazerolles verdienen nader onderzoek, aldus Los Angeles-London 2003, p. 261. In Parijs 2011, p. 294-5 wordt de Meester van de Harley Froissart (daar genaamd: Meester van de Froissart van Philippe de Commynes) zonder enig voorbehoud geïdentificeerd als Philippe de Mazeroles.

Stijl, andere naam

De Meester van de Harley Froissart werkte graag met patronen en geometrische vormen. Zijn randen worden vaak bevolkt door hybride wezens en ridders met banners en standaarden. Een andere naam voor de Meester van de Harley Froissart is: Meester van de Froissart van Philippe de Commynes, zulks naar de opdrachtgever van het naamgevend handschrift.

Catalogus

Frankrijk, Privéverzameling

Jean Mansel, Fleur des histoires (deel 1, deel 3 = Kopenhagen, Kongelige Bibliotek), Vlaanderen, eind 15e eeuw, verluchting door Meester van de Soane Josephus: o.a. f. 1r; Meester van de Harley Froissart; Meester met de Spraakzame Handen

literatuur:

  • Wijsman 2006, nr. 9

Kopenhagen, Kongelige Bibliotek

Ms Thott 568,2 Jean Mansel, Fleur des histoires (deel 3, deel 1 = Frankrijk, Privéverzameling), Vlaanderen, eind 15e eeuw

literatuur:

  • Brinkmann 1997, p. 397 daar als: Meester van Edward IV
  • Wijsman 2006, nr. 9 daar als Meester van de Soane Josephus: o.a. f. 285r; Meester van de Harley Froissart: o.a. marges f. 1; Meester met de Spraakzame Handen: o.a. f. 279r

Londen, British Library

Ms add 35322-35323 Giovanni Boccaccio; Laurent Premierfait, Decameron, Vlaanderen, ca 1475

literatuur:

  • Los Angeles-London 2003, p. 262, noot 8

Ms Burney 169, verluchting door de Meester van de Kroniek van Engeland en de Meester van de Harley Froissart

literatuur:

  • Los Angeles-London 2003, p. 262, noot 7

Ms Harley 4379-4380, Brugge ca 1470-1472 verluchting door de Meester van de Kroniek van Engeland en de Meester van de Harley Froissart

literatuur:

  • Los Angeles-London 2003, nr. 68
  • Scot McKendrick 2013, p. 151-52, 160, 165, 173

Londen, British Library, ms. Harley 4380, f 40r: Isabeau of Bavaria and Charles VI at the Treaty of Troyes (detail)

Ms Royal 14 E IV Jean de Wavrin, Chroniques d’Angleterre, Lille, ca 1470 Meester van het Gulden Vlies van Wenen en Kopenhagen, Brugge, ca 1475-1480 Meester van de Witte Inscripties: f. 81r, 98v, 114r, 121r, 169v, 299r; Meester van Edward IV: f. 293v; Stijl van Meester van de Harley Froissart: meerderheid van de versierde randen, m.u.v. die geschilderd door de Meester van het Gulden Vlies van Wenen en Kopenhagen: f. 14v, 281v, 284r

literatuur:

  • Hans-Collas & Schandel 2009, p. 157-8, 256-72
  • London 2011-2012, nr. 48

Ms Royal 18 D ix en 18 D x Bible historiale (twee van drie delen; andere deel is British Library Ms Royal 15 D i), Brugge, 1479, verluchting door de Meester van Edward IV: 18 D ix f. 109r Mozes, 196v Mozes en God, 18 D x f. 68r adonijah, 115v ahaziah; een assistent van de Meester van de Soane Josephus; de Meester van de Harley Froissart; omgeving van de Meester van de Londense Wavrin: 18 D ix f. 5r schepping; en anderen

literatuur:

  • Dogaer 1987, p. 117
  • Brinkmann 1997, p. 397
  • Los Angeles-London 2003, nr. 83
  • Londen 2011-2012, nr. 54

Ms Royal 18 E II Jean Froissart, Chroniques, boek 4 Brugge, ca 1480 verluchting door de Meester van de Getty Froissart: f. 7r, 206r; Meester van de Harley Froissart, Meester met de spraakzame handen

literatuur:

  • Wijsman 2010, p. 582
  • London 2011-2012, nr. 49

Londen, Sotheby’s

Catalogus 6 december 2001, lot 67 Vie, passion et vengeance de nostre seigneur Jhesu Christ, Brugge, kort na 1461

literatuur:

  • Brugge 1981, nr. 103
  • Plummer 1982, p. 65
  • König 1991 (2), nr. 13
  • Sotheby’s 6 december 2001, lot 67
  • Brugge 1992, p. 120, 125, 199
  • Los Angeles-London 2003, p. 261

Parijs, Bibliothèque Nationale

Ms fr 121 Lancelot du lac, Brugge, ca 1470-1480 Philippe de Mazerolles/Meester van de Harley Froissart

Parijs, Bibliothèque de Sainte-Geneviève

Ms 935 Chroniques d’Angleterre, Brugge, ca 1470-1480, verluchting door de Meester van de Kroniek van Engeland en de Meester van de Harley Froissart

literatuur:

  • Los Angeles-London 2003, p. 262, noot 7

Princeton, University Library

Ms 87 getijdenboek, Parijs? ca 1455

literatuur:

  • Plummer 1982, nr. 85
  • Los Angeles-London 2003, p. 261

Wenen, Osterreichische Nationalbibliothek

Cod 2566, verluchting door de Meester van de Kroniek van Engeland en de Meester van de Harley Froissart

Londen, British Library, Ms. Harley 4379, f.  23v: tenten en ridders, met in marge links een slak en een konijn die met elkaar een steekspel voeren(detail)

literatuur:

  • Los Angeles-London 2003, p. 262, noot 7

Literatuur

  1. Brugge 1981, nr. 103
  2. Plummer 1982, nr. 85
  3. Dogaer 1987, p. 117
  4. König 1991 (2), nr. 13
  5. Brugge 1992, p. 120, 125, 199
  6. Brinkmann 1997, p. 397
  7. Sotheby’s 6 december 2001, lot 67
  8. Los Angeles-London 2003, p. 261-2, nrs. 68, 83
  9. Wijsman 2006, nr. 9
  10. Hans-Collas & Schandel 2009, p. 157-8, 256-72
  11. Wijsman 2010, p. 582
  12. London 2011-2012, nrs. 48, 49, 54
  13. Parijs 2011, p. 294-5
  14. Parijs-Brussel 2011-2012, p. 331-333
  15. Scot McKendrick 2013, p. 151-52, 160, 165, 173