Giovanni di fra Silvestro
ook bekend als de Meester van de Brusselse Initialen – Master of the Brussels Initials – Maître des Initiales de Bruxelles
Italiaans boekverluchter, die zijn naam ontleent aan de door hem verluchte initialen in de Très belles heures de Notre-Dame de Bruxelles (niet te verwarren met de Très belles heures de Notre-Dame, waarvan het kerndeel zich in Parijs, Bibliothèque Nationale bevind).
Otto Pächt identificeerde deze meester als Zanobi (Zebo) da Firenze, maar Meiss heeft deze vereenzelviging op overtuigende gronden weerlegd.
Thans wordt de Meester van de Brusselse Initialen geïdentificeerd als Giovanni di fra Silvestro, zie Medica 2011.
Naast de initialen in de Très belles heures is de Meester van de Brusselse Initialen ook verantwoordelijk voor het merendeel van de verluchting van het getijdenboek van Karel de Edele (de meester wordt daarom ook wel genoemd: Meester van het Getijdenboek van Karel de Edele).
De meester bezat een intieme kennis van de Paduaanse en Bolognese verluchtings- kunst, alsook van de monumentale schilderkunst van Altichiero.
Hij genoot zijn opleiding in de werkplaats van de Italiaanse boekverluchter Niccolo di Giacomo te Bologne in het laatste kwart van de 14e eeuw. Rond 1400 arriveerde hij in Parijs en werkte daar totdat hij in 1408 weer naar Bologna terugkeerde. Zijn stijl is inventief en gevarieerd, met gebruik van zeldzame thema’s en vormen die uiteindelijk van Byzantijnse of zelfs antieke oorsprong blijken. De Meester van de Brusselse Initialen oefende een aanzienlijke invloed uit op zijn tijdgenoten, met name op de Meester van Egerton 1070 met wie hij samenwerkte in het reeds genoemde Getijdenboek van Karel de Edele, en op de Meester van Mazarine. Laatstgenoemde put directe inspiratie uit de annunciatie uit het Londense getijdenboek (zie afbeelding); het aldaar gebruikte trompe-d’oeil effect van de banderol met een tekst die gelegd schijnt te zijn over de afbeelding, hergebruikt de Meester van Mazarine in het door hem verluchte getijdenboek van Bonaparte (Parijs, Bibliothèque Nationale, ms lat 10538).
Catalogus
Baltimore, Walters Art Gallery
Ms 326 getijdenboek lit: Meiss 1974 (1), p. 377
Bologna, Biblioteca del Archiginnasio
Statuti della Compagnia dello Spedale di S. Maria della Vita, 1408 lit: Meiss 1974 (1), p. 377
Brussel, Koninklijke Bibliotheek
Ms 11060-11061 Très belles heures de Notre-Dame de Bruxelles (alleen de initialen), voor 1402 lit: Porcher 1959, p. 57||Thomas 1979, nr. 13-14||Chatelet 2000 p, 94-97, 162, 299, 337, p, 94-97, 162, 299, 337||Parijs 2004, nr. 45||Voor verdere literatuur zie onder: Jacquemart de Hesdin
Cleveland, Museum of Art
Ms. 64.40 Getijdenboek van Karel de Edele, Frankrijk, ca 1405 verluchting door de Meester van de Brusselse Initialen, Meester van Egerton 1070: 5 miniaturen uit de passie, en een volgeling van de Meester van de Cleres femmes: p. 287, 355 lit: Meiss 1974 (1), p. 375, 377|| Thomas 1979, nr. 6||Sterling 1987, nr. 40||Chatelet 2000 p, 94-97, 162, 299, 337, p. 95-97||Parijs 2004, nr. 169A
Glasgow, University Library
Ms Hunterian 202 Hieronymus, Epistolae, Noord-Oost Italië, 2e helft 15e eeuw, initiaal O met Geboorte op f. 8 door Meester van de Brusselse Initialen lit: Toronto 1987-1989, nr. 72
Holkham Hall, Lactantius
Ms 120, ca 1409 lit: Meiss 1974 (1), p. 377
Malibu, J. Paul Getty Museum, Ms. 34, f. 130r: onderrand (detail)
Londen, British Library
Ms add 29433 getijdenboek, Frankrijk, ca 1407 lit: Baltimore 1949, nr. 83||Meiss 1974 (1), p. 377||Sterling 1987, nr. 40||Parijs 2004, nr. 169B
Madrid, Biblioteca del Palacio
Ms 2099 getijdenboek, ca 1400 lit: Meiss 1974 (1), p. 377
Malibu, J. Paul Getty Museum
Ms 34 missaal, gemaakt in opdracht van Cosimo de’ Migliorati, bisschop van Bologna en een kardinaal, die in 1404 als Innocentius VII tot paus werd benoemd, Bologna, tussen 1389-1404 lit: Meisterwerkte im J. Paul Getty Museum 1997, nr. 25||Chatelet 2000 p, 94-97, 162, 299, 337||Medica 2011||Medica 2012 (daar abusievelijk als ms. 71)
Modena, Biblioteca Estense
Ms 1021 de Heilige Catharina op f. 195, toegevoegd aan een graduaal lit: Meiss 1974 (1), p. 377
New York, Metropolitan Museum of Art
1930: 31.134.1 initiaal S met Sint Stefan, afkomstig uit een antifonarium, Bologna, ca 1410-1420 lit: New York 2008-2009, fig. 36
(Voorheen) New York, Metropolitan Museum of Art, Robert Lehman Collection
Fragment uit een graduaal met zegenende Christus in een initiaal E, Bologna, ca 1410-1420 lit: De Ricci 1935-1940, II, p. 1705, nr. d.28a||Palladino 2003, nr. 34
Oxford, Bodleian Library
Ms Douce 62 getijdenboek, ca 1402 lit: Meiss 1974 (1), p. 377||Parijs 2004, p. 274
Ms e Mus 43 Songe du Vergier lit: Meiss 1974 (1), p. 377
Parma, Biblioteca Palatina
Ms lat 159 getijdenboek, ca 1390-95 lit: Meiss 1974 (1), p. 377
Vaticaanstad, Biblioteca Apostolica Vaticana
Ms vat lat 1777 Plinius lit: Parijs 2004, p. 274
Londen, British Library, Ms add 29433, f. 20: annunciatie (detail)
Literatuur
De Ricci 1935-1940, II, p. 1705, nr. d.28a
Pächt 1948, p. 52 n. 19
Baltimore 1949, nr. 83
Delaissé 1959, nr. 19-20
Porcher 1959, p. 57
Meiss 1967, p. 214-215, 229-241, platen 714, 715, 719-731, 733, 734, 745, 747-750, 752-755, 758-765,
767-772, 775, 776, 782-801, 806, 808, 809, 811, 812
Meiss 1974 (1), p. 229-246, 375, 377
Thomas 1979, nr. 6, 13-14
Calkins 1981
Sterling 1987, nr. 40
Toronto 1987-1989, nr. 72
Sotheby’s 21 juni 1988, lot 54
Meisterwerkte im J. Paul Getty Museum 1997, nr. 25
Chatelet 2000 p, 94-97, 162, 299, 337
Palladino 2003, nr. 34
Parijs 2004, nrs. 45, 169A, 169B, p. 274, 275
Website J. Paul Getty Museum
New York 2008-2009, figs. 36-37
Medica 2011
Medica 2012